“DANCE WAS HET EERSTE WAAR IK ECHT GOED IN WAS”

Gandalf Archer Mills nodigt ons uit in zijn studio.

SARAH SHORTT: Wat is jouw proces voor het samenstellen van een BODYJAM release?

GANDALF ARCHER MILLS: Ik begin met de muziek – ik kies 10 nummers en zet ze in een bepaalde volgorde in Logic op mijn Mac waarvan ik denk dat het heel goed zal werken. Ik luister herhaaldelijk naar de nummers waarvan ik denk dat ze naar het einde van het block gaan – waar de routine mee wordt afgesloten – en ik choreografeer wat ik denk dat goed gaat werken terwijl ik naar de laatste twee nummers luister.

Vervolgens ga ik terug naar het eerste nummer en dat begin ik op te delen. Tijdens dit proces verander ik het grootste deel van mijn choreografie weer. Ik verander mogelijk meer dan de helft helemaal, zodat de choreografie past bij het eerste, tweede, derde nummer en zo verder.. wat uitmondt in het eindproduct waar ik naar op zoek was aan het begin, mét die laatste twee nummers.

Het kost me twee tot drie weken om een block van begin tot eind te maken, en BODYJAM heeft twee grote blokken plus alle losstaande nummers.

Ben je vrijwel de volledige drie maanden vóór de opnames kwijt aan het choreograferen?

Ik geef een keer per week een freestyle dansles en voor die les choreografeer ik de hele tijd. Ik gebruik die freestyle les om te experimenteren, gekke dingen te bedenken en te verkennen terwijl de muziek voor BODYJAM gelicentieerd wordt.

Zes weken voor de opnames zet ik de muziek op een rij en begin ik met het choreograferen van BODYJAM. Er is niets erger dan een geweldige choreografie en een nummer dat wordt afgekeurd – want dan moet je het oplossen. En er zijn een hoop opties om het te fixen, maar ik haal dat nummer er meestal uit en gebruik dan een ander nummer.

Hoe ben je op dans verliefd geraakt?

Het verhaal gaat als volgt: toen mijn broer en zus tieners waren, zaten ze bij een performance groep in Auckland die dans, zang en een beetje acteren leerde. Toen ik 10 was kwam mijn zus thuis met een nieuw rooster van de dansschool en een van de lessen heette street funk. Ik zei meteen: Ik wil street funk proberen!

Ik ging naar de les en het was het eerste waar ik ooit goed in was, meteen vanaf het begin. Ik wist het, en de leraar wist het. Er zaten kinderen in de groep die veel ouder waren dan ik, 16 of 17, en ik kon ze na twee of drie weken al bijbenen.

Het zal vol met rib shifts en running men, Young MC en Technotronic en C&C Music Factory. Opeens was er een hele hoop nieuwe muziek in mijn leven. Op een gegeven moment startte een aantal radiozenders die hip hop draaiden en ik vond het helemaal geweldig, maar niemand op school of in mijn buitenwijk vond er iets aan – alleen ik vond hip hop vet. Toen het rond het jaar 2000 super populair werd, zei ik – zie je?! Ik heb het jullie toch gezegd! Dus zo ben ik op dans verliefd geraakt. Rib shifts.

Hoe lukt het je om in iedere release creatief te blijven?

Muziek. Dat lukt omdat de muziek altijd verandert en artiesten altijd weer met een nieuw tempo, een nieuwe sound of een ander ritme komen… bijvoorbeeld een combinatie van een Cubaanse dansstijl uit de jaren ’60 in de mix met Melbourne bounce muziek. Er is zo veel waanzinnige muziek die continu wordt ontwikkeld en mensen blijven nieuwe ideeën verkennen, dus als ik gewoon muziek blijf luisteren zal ik altijd weer iets nieuws kunnen bedenken.

Dat is met name hoe ik creatief blijf. Maar, ik ben me zeer bewust van de ruimte in mijn hoofd en werklast en ik werk goed als er een beetje druk op staat, maar ik heb het moeilijk als er veel druk is, dus moet ik een rooster maken van mijn proces. Ik ben gewend aan obstakels en weten hoe deze moeten worden overwonnen om het eindproduct te bereiken. Dit kan een obstakel zijn dat van de ene op de andere dag opeens ontstaat of een obstakel dat het hele kwartaal door plaatsvindt – het hebben van baby’s heeft een flinke impact om het product toch nog af te krijgen!

Na al deze jaren weet ik hoe ik graag wil werken en hoe ik goed werk, en ik denk dat de ervaring dit leert. Eerlijk tegen mezelf zijn. Ik heb lang geleden geleerd dat als een choreografie niet goed is, ik harder moet proberen. Ik heb dit een lange tijd niet geweten. Ik heb een lange tijd gewoon iets verzonnen waarvan ik dacht dat het oké was en het naar het podium gebracht… toen begon ik steeds meer waarde aan mijn werk te hechten en begon ik te genieten van de uitdaging om iets te verzinnen en vervolgens te bekijken hoe ik het kan blijven verbeteren.

Hoe ben je van plan BODYJAM relevant te houden in een branche met zo veel concurrentie van programma’s als Zumba en U-Jam?

Ik denk dat BODYJAM HEEL anders is dan Zumba en U-Jam, en dat mensen het verschil zullen voelen zodra ze een of twee keer een les hebben gevolgd. Ik probeer met BODYJAM geen les voor iedereen te maken – ik probeer een dansles te maken voor mensen die graag dansen, dus er zit in BODYJAM wat meer coördinatie, wat het iets complexer maakt dan SH’BAM of Zumba.

Ik heb lang geleden van Les Mills de vrijheid gekregen om een dansles te verzinnen die niet iets anders probeerde te zijn, en dat heb ik altijd gedaan – ik heb altijd geprobeerd een danschoreografie te verzinnen die geweldig voelt. Naast de choreografie en de muziek heeft BODYJAM een geweldige dans instructeur nodig die zeer toegewijd is aan de techniek en zichzelf te verbeteren als danser. Zodra je de juiste instructeur hebt die het lesgeven van geweldige dans als doel heeft – en we zien dit keer op keer – dan doet BODYJAM het heel goed en bouw je aan een groep mensen met zo veel passie voor het programma dat ze super enthousiast zijn voor iedere nieuwe les en iedere nieuwe release.

Als je alle BODYJAM instructeurs van de wereld in één zaal had, wat zou je ze dan zeggen?

De beste manier om dit op de lange termijn te blijven doen en week na week, jaar na jaar op het podium te blijven genieten is door aanwezig te zijn en connectie te maken met de mensen voor je. Zij zijn er namelijk voor jou en jij bent er voor hen, en het is wederkerig. Als je dit feit erkent en op basis hiervan lesgeeft, wordt het zo veel leuker, gemakkelijker en geeft het zo veel meer inspiratie. Je leden zullen het altijd merken als je doet alsof.

Wat je is favoriete dansbeweging aller tijden?

Mensen hebben de indruk dat dans om bewegingen draait, maar dat is helemaal niet zo. Voor mij draait dans om het gevoel en de connectie van je lichaam met het nummer waar je naar luistert. Ik ben daardoor ook geen fan van het idee van dansbewegingen. Dat gezegd hebbende, heb ik een hoop bewegingen die ik steeds terug laat komen in de releases omdat ze het zo goed doen. Maar, ik geef ze vrijwel nooit namen omdat het voor mij gewoon als choreografie voelt.

Als je de rest van je leven nog maar één dansstijl zou mogen doen, welke zou dit dan zijn?

Als ik in een dansgevangenis zou zitten of op een onbewoond eiland? Je moet me de muziek erbij geven en ik mag naar alle muziek luisteren die ooit nog uitkomt voor die dansstijl, toch? Dat is een lastige. House is mijn favoriete dansgevoel, maar dat zou na 20 jaar nogal herhalend worden. Op het gebied van hip hop komt veel meer verschillende muziek uit… vanuit het oogpunt van muziek zou ik voor hip hop kiezen – als de regels vast zouden staan – maar puur vanuit een dansperspectief zou ik voor House gaan.

Wat voor training doe je naast het lesgeven?

Naast het choreograferen van BODYJAM (wat uit een HOOP dansen bestaat) geef ik een freestyle les in het genre dat ik op dat moment graag wil lesgeven. Ik train tussen de twee en vijf keer per week met gewichten – en doe hierbij 6 tot 8 reps met zware gewichten – plus een hoop core stabiliteit en functionele bewegingen. Ik train mijn benen niet veel, omdat je in BODYJAM al veel aan je benen werkt – je zit hier eigenlijk gewoon 55 minuten lang in een squat.

Speel je ook een spelletje om te proberen ‘durf-woorden’ in je coaching te verwerken?

Ja, continu, iedereen doet dat, dat is het leukste spel dat er is! Ik werk altijd met instructeurs met wie ik afspreek dat we tijdens de les een heel gek woord moeten zeggen. Als ik met andere mensen lesgeef doe ik graag aan spontane comedy, dus dat de andere persoon niet weet dat er iets gaat gebeuren. Op zo’n moment zie je echt wie iemand is aan hun spontane reactie.

Ik doe graag gek op het podium, dat is mijn standaard. Ik vertel de domste moppen, MAAR ik zeg er zo veel dat één op de tien geweldig is! Ik onthoud die ene van de tien… want niemand hoeft je fouten te herinneren. Ik doe eigenlijk aan stand-up comedy als ik lesgeef. Mensen weten dit niet, want ik laat dit in de Masterclass maar een beetje zien, maar kom naar een live les en het is gewoon stand-up fitness.

Wat is je meest wonderbaarlijke BODYJAM ervaring?

Ik zal BODYJAM 74 in het Grand Palais met 5.000 Fransen nooit vergeten. Ik denk dat 74 een van de beste releases is op het gebied van muziek en stijlen en eenvoud en complexiteit… en het lukte om 5.000 mensen die deze nieuwe release nog nooit hadden gezien helemaal los te laten gaan. Ik was na afloop helemaal overdonderd en zat vol emotie. Ik ging naar de achterkant van de zaal en ging op een betonnen trede liggen en keek misschien wel 20 minuten naar het plafond van het Grand Palais, op zoek naar de ruimte om te verwerken wat net had plaatsgevonden.

Ik heb een hoop ongelooflijke filmervaringen meegemaakt die helemaal niet als opnames voelden, maar gewoon als normale lessen. Er was er een met Chris Richardson die voelde alsof we een uur lang freestyle lesgaven. Hij stond in het midden van het podium en riep “nog ééntje?” met zijn hand in de lucht en ik zag hem daar staan, wierp mijn lichaam tussen zijn benen en antwoordde “nog ééntje! Hij wist niet dat ik daar was, omdat ik recht onder hem stond. Hij zette een stap naar achteren en viel om. Dat waren super leuke opnames.